نقشه افشان یکی از طرحهای برجسته و محبوب در فرش ایرانی است که به دلیل پراکندگی نقوش و نبود تقارن معمول در دیگر طرحهای فرش، به شهرت رسیده است. این طرح به طور معمول بدون ترنج مرکزی طراحی میشود و نقوش گل و برگ به صورت پراکنده و هماهنگ در سطح فرش پخش میشوند. این ویژگی باعث میشود که فرشهای با طرح افشان ظاهری ساده و در عین حال جذاب داشته باشند.
اما این طرح زیبا و منحصربهفرد از کجا آمده است؟ و چرا همچنان از گذشته تا امروز در میان هنر دوستان و طراحان دکوراسیون محبوب است؟
ریشههای تاریخی نقشه افشان
تاریخچه نقشه افشان به دوران صفویه بازمیگردد، زمانی که هنر فرشبافی ایران به اوج شکوه خود رسید. در آن دوران، طرحهای افشان به صورت دستی و با جزئیات دقیق توسط صنعتگران فرشباف خلق میشدند. استفاده از این طرحها در مناطقی همچون اصفهان، کاشان، تبریز و کرمان شاهد استقبال گستردهای بود.هر منطقه با تأثیر از فرهنگ و ذوق محلی، سبک خاص خود را در طراحی فرشهای افشان به کار میگرفت و این باعث شد که افشان به مرور زمان به یک طرح فراگیر با تنوع چشمگیر تبدیل شود.
نقشه افشان دارای ویژگیهایی است که آن را از دیگر طرحهای فرش ایرانی متمایز میکند:
فقدان ترنج مرکزی: عدم وجود ترنج و حاشیه در مرکز فرش باعث میشود این طرح به محیط احساس فضای باز بدهد و برای دکوراسیونهای مدرن و مینیمال مناسب باشد
هماهنگی نقوش پراکنده: پراکنده بودن اما هماهنگی دقیق نقوش گل و برگ در سرتاسر فرش باعث ایجاد جذابیت بصری و حس آرامش میشود.
بهکارگیری رنگهای متنوع: در طراحی فرشهای افشان از رنگهای مختلفی استفاده میشود، از رنگهای ملایم گرفته تا پرجنبوجوش، که این باعث میشود فرشهای افشان بتوانند با هر فضا و سبک دکوراسیونی همخوانی داشته باشند.
نقشه افشان در قالی سلطانآباد: یکی از اقلیمهایی که نقشه افشان در قالیهای آن جایگاه ویژهای دارد، سلطانآباد است. قالیهای دستباف سلطانآباد علاوه بر کیفیت بالا، به دلیل استفاده از نقشه افشانهای زیبا و اصیل شهرت دارند.
این قالیها معمولاً شامل گلها و شاخههای پراکندهای هستند که به صورت هماهنگ و بدون تکرار در سراسر قالی طراحی شدهاند. چنین هنری، نمایی پویا و آرامشبخش به فرش میبخشد و همین امر باعث شده بازارهای داخلی و خارجی به قالیهای سلطانآباد توجه ویژهای داشته باشند. انعطافپذیری این طرحها، آنها را برای هر نوع دکوراسیونی مناسب کرده است.
قالیهای هریس: در ناحیه آذربایجان شرقی و منطقه هریس نیز نقشه افشان به شکلی هنری و خاص به کار گرفته شده است. این طرحها عمدتاً از پراکندگی هماهنگ اشکال هندسی در سراسر قالی بهره میبرند که زیبایی خاصی به فرش میبخشد. قالی هریس به دلیل استفاده از مواد اولیه مرغوب و رنگهای طبیعی، شهرت جهانی داشته و انتخابی ایدهآل برای دکوراسیون داخلی منازل و حتی مراکز هنری است. به عنوان نمونه، از قالیهای هریس در کاخ سفید نیز برای تزئین استفاده شده است که نشان از جایگاه بالای این فرش در سطح جهانی دارد.
کاربردهای نقشه افشان در دکوراسیون داخلی
سادگی و خلوت بودن فضای زمینه فرشهای افشان در کنار اصالت و تکنیک بالای طراحی، این طرح را به یکی از بهترین گزینهها برای دکوراسیون داخلی تبدیل کرده است. این فرشها به دلیل نداشتن ترنج یا عناصر مرکزی، با انواع دکوراسیونها از کلاسیک گرفته تا مدرن، هارمونی زیبایی را ایجاد میکنند.همین سادگی و انعطافپذیری نقشه افشان باعث شده است که این طرح مورد علاقه نسل جدید نیز باشد.
چرا نسل جدید نقشه افشان را دوست دارد؟
در دنیای امروز که سبکهای مدرن و مینیمالیستی محبوبیت بیشتری پیدا کردهاند، نقشه افشان همچنان جایگاه خودش را حفظ کرده است. اما چرا؟سادگی در طراحی: پراکندگی ملایم نقوش در نقشه افشان باعث میشود که این فرشها هم با محیطهای بسیار خلوت و هم با دکوراسیونهای شلوغ، سازگاری داشته باشند.
تأثیر طراحی بر فضا: این فرشها حس باز بودن و فراخ بودن فضا را به محیط منتقل میکنند، خصوصاً در خانههایی با فضای محدود.
احساس اصالت همراه با مدرنیته: اگرچه نقشه افشان ریشه در تاریخ کهن فرشبافی ایران دارد، اما طرحهای آن بهقدری ساده و روان هستند که حتی با خطوط مدرن دکوراسیون نیز همخوانی پیدا میکنند.
تنوع رنگ و طرح: از آنجا که نقشه افشان در بسیاری از مناطق ایران به شکلهای مختلفی تولید میشود، علاقهمندان میتوانند از میان تنوع گسترده طرحها و رنگها، فرشی را انتخاب کنند که با سلیقه و نیازشان همخوان باشد.
نقشه افشان با ترکیب هنر، اصالت و سادگی، یکی از ماندگارترین و محبوبترین طرحهای فرش ایرانی است. این هنر زیبا از دیروز تا امروز نه تنها توانسته جایگاه خود را در بازارهای داخلی و خارجی حفظ کند، بلکه به یکی از انتخابهای اصلی طراحان دکوراسیون داخلی تبدیل شده است.اگر به دنبال فرشی هستید که تلفیقی از تاریخ، هنر و مدرنیته باشد، فرشهای با طرح افشان، از سلطانآباد گرفته تا هریس، انتخابی فوقالعاده خواهند بود.مجموعه فرش قلیزاده با استفاده از بهترین مواد اولیه به همراه رنگرزی گیاهی قالیهای هریس و سلطانآباد را مطابق سلیقه روز تولید میکند.
از آنجا که ما بطور مستقیم اقدام به تولید در هریس و اراک مینماییم با خریداری از فرشهای ما از بابت قیمت و کیفیت آسودهخاطر باشید.
قیمتهای هر فرش در قسمت فرشهای نوباف قابل مشاهده میباشد.